Planowanie czasu pracy pracowników odbywa się w oparciu o prawidłowo ustalony wymiar czasu pracy w przyjętym w zakładzie okresie rozliczeniowym. Niezależnie od długości okresu rozliczeniowego wymiar czasu pracy w różnych systemach czasu pracy, z wyjątkiem ruchu ciągłego, oblicza się w ten sam sposób. Metodyka obliczania wymiaru czasu pracy pozwala na ustalenie obowiązującej liczby dni pracy, a także dni wolnych.

Obliczanie wymiaru czasu pracy

Sposób obliczania wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym określono w art. 130 K.p. Ma on zastosowanie we wszystkich systemach czasu pracy, z wyjątkiem pracy w ruchu ciągłym. Dla ruchu ciągłego ustawodawca wprowadził, ze względu na specyfikę pracy, odrębne reguły ustalania wymiaru czasu pracy wynikające z art. 138 K.p.

Wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się:

• mnożąc 40 godzin przez liczbę pełnych tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
• dodając do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tzw. dni wystających,
• obniżając wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

Ponadto wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym, ustalony w podany sposób, ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy pracownika. Do okresów usprawiedliwionej nieobecności w pracy zalicza się np. urlop wypoczynkowy czy też chorobową niezdolność do pracy.

Jeżeli chodzi o pracowników, którzy objęci są normami czasu pracy na podstawie odrębnych przepisów, jak np. niepełnosprawni w stopniu znacznym lub umiarkowanym czy pracownicy medyczni, to ich wymiar czasu pracy oblicza się stosując obowiązujące ich normy, zazwyczaj niższe od kodeksowych.

Wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego na część etatu ustala się proporcjonalnie do wielkości jego etatu.

Święta a wymiar czasu pracy

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Dni świąteczne będące w Polsce dniami ustawowo wolnymi od pracy określono w art. 1 ustawy o dniach wolnych od pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 90).

Są to:

• 1 stycznia – Nowy Rok,
• 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
• pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
• drugi dzień Wielkiej Nocy,
• 1 maja – Święto Państwowe,
• 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
• pierwszy dzień Zielonych Świątek,
• dzień Bożego Ciała,
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
• 1 listopada – Wszystkich Świętych,
• 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
• 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
• 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia

oraz niedziele.

W 2018 r. wymiar czasu pracy obniżają następujące święta przypadające w innym dniu niż niedziela:

• 1 stycznia – Nowy Rok,
• 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
• drugi dzień Wielkiej Nocy – 2 kwietnia 2018 r.,
• 1 maja – Święto Państwowe,
• 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
• dzień Bożego Ciała – 31 maja 2018 r.,
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
• 1 listopada – Wszystkich Świętych,
• 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
• 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.

W 2018 r. jedno święto przypada w sobotę 6 stycznia (Święto Trzech Króli). Skutkiem tego sobotniego święta będzie obowiązek udzielenia pracownikom zatrudnionym w podstawowej organizacji czasu pracy, w której dniem wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy jest sobota, jednego dodatkowego dnia wolnego. Dzień wolny za sobotnie święto powinien przypadać w okresie rozliczeniowym obejmującym miesiąc, w którym przypada to święto, gdyż tylko wtedy możliwe będzie zbilansowanie czasu pracy.

W tabelach przedstawiono obowiązujące w 2018 r. wymiary czasu pracy w różnych okresach rozliczeniowych, z wyłączeniem pracy w ruchu ciągłym.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666)